Uit de groef!

Verduurzamen is onontkoombaar. Het klimaatakkoord van Parijs, het Nederlandse Klimaat- en Energieakkoord en de opmaat naar de Klimaatwet zijn triggers. De recente bekrachtiging van het hoger beroep van de Klimaatzaak (zie ook NOS) en het recente rapport van het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) geven een extra impuls.

23 oktober 2018

Het Klimaatakkoord en de gasloze nieuwbouwopgave vergroten bij gemeenten, woningcorporaties, projectontwikkelaars en beleggers het besef van hun impact op de leefomgeving.

Met dit besef en deze druk treedt ook een onwenselijk effect op: verlamming, verwarring en terugval in oude patronen. Als ergens druk op komt te staan is de neiging groot om terug te vallen op de eigen taakopvatting en positie. Oude patronen en standpunten uit het verleden komen weer boven. De roep om beleid en een visie van de één tegenover de vraag om initiatief van de ander. Gemeenten, huurdersorganisaties en corporaties herkennen dit in de aanloop naar de prestatieafspraken. De (te) snel gestelde vraag is vaak: ‘wie gaat het betalen?’ en ‘wat is onze positie en taak?’ Het kan ook anders.

Hoe het anders kan
Een goed voorbeeld is het traject dat de woningcorporaties BrabantWonen, Zayaz, Kleine Meierij en Mooiland samen met de gemeente ‘s Hertogenbosch en het Stedelijk Huurders Platform (SHP) afgelopen jaar doorliepen. Het eindresultaat is een gezamenlijk duurzaamheidsakkoord waarin aandacht is voor energie, circulariteit, biodiversiteit én gezondheid.

Het begon bij de frustratie van alle partijen dat de prestatie-afspraken niet verder kwamen dan afspraken over maatregelen (bijvoorbeeld het aantal zonnepanelen) in plaats van over het effect. Wat ze ook deelden was de mening dat de vraagstukken zo groot(s) en complex zijn, dat geen organisatie dit zelfstandig kan oplossen. Het moest meer samen.

Gedreven begonnen de vier corporaties, de gemeente en huurdersorganisatie SHP aan hun gezamenlijke zoektocht. Startpunt was de vraag: ‘Wat is er nu echt aan de hand?’ Tijdens drukbezochte inspiratiesessies en intensieve deep dive sessies werkten ze aan de verdieping van de verschillende facetten van duurzaamheid. Ondertussen waren ook het Waterschap en Enexis aangeschoven. Mooi om te zien dat mensen uit verschillende organisaties een gemeenschappelijke taal ontwikkelden.

Een gedeelde visie én commitment van 6 aparte organisaties
Met deze inzichten beantwoordden ze -ook weer gezamenlijk- de vraag ‘Wat is onze betekenisvolle bijdrage?’ En nog conceter welke doelen stellen we vanuit het geloof dat corporaties, huurders en gemeente een betekenisvolle impact hebben op de leefomgeving. Natuurlijk zijn er andere sectoren en gebieden die eveneens met duurzaamheid aan de bak moeten of al zijn. Maar deze organisaties maakten deze stap en ze dagen inwoners, bedrijven en andere organisaties uit om zich aan te sluiten. Samenwerken en zoeken naar vernieuwingen die nodig zijn om deze doelen te bereiken.

Ingrediënten voor een andere manier van kijken, denken en doen
Het verbindt enorm als een groep mensen vanuit verschillende organisaties en onvermoede partners op een andere manier naar vraagstukken kijkt én het leidt tot een gezamenlijke drive. Laat je als groep meenemen. Stel je oordeel uit. Stap over je eigen (organisatie)schaduw heen en bekijk de materie vanuit het grotere geheel. Vraag en bevraag elkaar vanuit nieuwsgierigheid. En deel de perspectieven en belangen op een ontspannen manier met elkaar. Daarmee kom je sneller uit de groef van vastgeroeste patronen en posities.

Tot slot vraagt het een stevige dosis geloof dat het anders moet, vasthoudendheid en volharding van alle betrokkenen.


Drs. Oscar van Opstal MRE is cofounder van vanOpstal&Vannimwegen en gespecialiseerd in duurzame strategie-, innovatie- en organisatieontwikkeling van vastgoedondernemingen en publieke organisaties met impact op de leefomgeving. vanOpstal& vormt samen met Vannimwegen en Fakton een ecosysteem.

Oscar van Opstal

Meer weten?

Oscar vertelt je er graag meer over.

06 - 18 96 94 70

oscar@vanopstal-en.nl