Culture eats strategy for breakfast: de impact van organisatiecultuur bij de totstandkoming van beheercoöperaties

Bij de totstandkoming van een beheercoöperatie heeft de organisatiecultuur vaak grote invloed op het succes van het project. Een beheercoöperatie maakt vaak geen schijn van kans als de organisatiecultuur (van zowel corporatie als bewonersgroep) geen serieus thema op de agenda is.

21 januari 2025

Zelfs de beste strategie kan mislukken als de mensen binnen de organisatie en de betrokken bewoners er niet achter staan. De mensen vormen de bedrijfscultuur door hun gedeelde waarden en overtuigingen, die laten zien wat ze belangrijk vinden. Door hun gedachten en meningen te delen, geven ze aan waar ze in geloven en beslissen ze of ze samen aan het plan willen werken of niet. De cultuur bepaalt de dynamiek van het proces en kan zelfs de mooiste strategie ondermijnen. Kortom, zonder de steun en betrokkenheid van de mensen binnen de organisatie en de bewoners, is een plan gedoemd te falen.

Onlangs organiseerden wij voor de totstandkoming van een nieuwe beheercoöperatie een excursie naar Boschgaard. Zowel bewoners uit een complex, met grote behoefte aan meer zelfbeheer, als corporatiemedewerkers van de bezoekende woningcorporatie namen deel. Ook de bestuurder was aanwezig en vertelde over de cultuur binnen haar organisatie en de effecten hiervan.

De kracht van cultuur
Betrokken bestuurders, projectleiders of kartrekkers van een bewonersgroep, zijn soms verrast dat hun goed doordachte plannen niet goed uit de verf komen. Dit kan komen doordat ze zich niet voldoende bewust zijn van hoe belangrijk de organisatiecultuur is voor het succes of falen van initiatieven, visies of projecten. Een krachtige leider is tegenwoordig niet iemand die met veel lawaai en kracht zijn of haar wil oplegt, maar iemand die aandacht heeft voor de cultuur en dynamiek binnen en buiten de organisatie. Deze leider begrijpt dat het belangrijk is om de gedeelde waarden en overtuigingen van de betrokkenen te respecteren en te benutten. Door dit te doen, kunnen gezamenlijke doelen bereikt worden.

Tijdens de excursie naar Boschgaard benadrukte de bestuurder het effect van de cultuur in haar organisatie. Met de uitspraak "Culture eats strategy for breakfast" omschreef ze het bekende fenomeen waar zowel zij als bestuurder, maar ook de medewerkers en bewoners mee geconfronteerd worden. Het betekent dat, ongeacht hoe goed een strategie is, de cultuur van een organisatie doorslaggevend blijft zolang je deze cultuur niet als serieus gespreksonderwerp op tafel legt. Het was mooi om tijdens de excursie te zien dat de bestuurder hier juist oog voor had en deze opgave deelde met het collectief.

Erkenning van cultuur als sleutel tot succes
Het erkennen van de invloed van cultuur is cruciaal voor het succes van beheercoöperaties. Bij Boschgaard zagen we hoe belangrijk het is dat zowel bewoners als corporaties zich bewust zijn van hun eigen en elkaars cultuur en de impact hiervan op het proces. De bewoners van Boschgaard werken nauw samen met Zayaz en hebben geleerd dat wederzijds begrip voor elkaars cultuur essentieel is voor een succesvolle samenwerking.

Boschgaard is een inspirerend voorbeeld van hoe cultuur en strategie hand in hand kunnen gaan. De bewonersgroep heeft samen met Zayaz een duurzame en ecologische woonomgeving gecreëerd. De samenwerking leidde naast vergaande zelfbeheerafspraken tot meer innovatieve keuzes, zoals een sterke focus op duurzaamheid en het gebruik van hergebruikte materialen.

Tips voor andere corporaties en bewonersinitiatieven
Voor andere corporaties en bewonersinitiatieven die een beheercoöperatie willen opzetten, zijn er enkele belangrijke lessen te leren:

  1. Leiderschap met aandacht voor cultuur: Leg als leider je visie op bewonersinitiatieven en beheercoöperaties uit aan de organisatie, maar zorg dat je met aandacht voor de cultuur en dynamiek binnen de organisatie de juiste krachten weet in te zetten voor dit woonconcept.
  2. Begin bij de basis: Kies samen gericht positie en bied elkaar een handvat voor de koers die je gaat varen. Een visie of gezamenlijk droombeeld schetsen kan helpend zijn.
  3. Erken de invloed van cultuur: Begrijp dat de cultuur binnen je eigen organisatie een grote rol speelt in het succes van de gezamenlijke strategie.
  4. Betrek bewoners vanaf het begin: Zorg ervoor dat bewoners vanaf het begin betrokken zijn bij de besluitvorming om een gevoel van eigenaarschap te creëren en tijd te hebben om elkaars cultuur te doorgronden.
  5. Stimuleer wederzijds begrip: Werk aan wederzijds begrip. Besef dat gedrag vaak een zichtbare uiting is van de cultuur bij een ander en dat die ander niet altijd bewust is van dat gedrag of de gevolgen hiervan.
  6. Wees flexibel en open: Sta open voor nieuwe ideeën van de ander. En wees open over je eigen organisatie. Openheid en transparantie over de valkuilen van je eigen cultuur kan helpen het proces verder te krijgen.
  7. Gebruik cultuur niet als excuus: Laat cultuur geen belemmering zijn voor vooruitgang. Het is belangrijk om niet te verzanden in het onvermogen door cultuur, maar juist actief te werken aan de gewenste veranderingen. Acties en concrete stappen zijn nodig om de cultuur te transformeren. De stappen die je samen zet om te komen tot een beheercoöperatie kunnen hierbij juist ook helpend zijn.

Een boodschap voor de toekomst
De gesprekken tijdens de excursie naar Boschgaard lieten ons opnieuw zien dat cultuur een belangrijke factor is bij de totstandkoming van beheercoöperaties. Door de invloed van cultuur te erkennen en hierop in te spelen, kunnen corporaties en bewonersinitiatieven samen werken aan duurzame en succesvolle projecten. Laten we deze lessen meenemen en blijven streven naar een cultuur van verdere samenwerking tussen corporaties en bewonersinitiatieven. Want cultuur kan een strategie in plaats van verorberen ook laten stralen!

Warren van Hoof

Meer weten?

Warren vertelt je er graag meer over

06 41 69 52 85

w.van.hoof@vannimwegen.nl