Meer weten?
Judith vertelt je er graag meer over
06 48 93 85 97
Marloes Jesse versterkt Vannimwegen
Kijken als een antropoloog
Onze eigen bedrijfscultuur doorgronden, dat kan lastig zijn. Zoals een vis niet doorheeft dat hij omringd is door water, kunnen we als mensen blind zijn voor onze eigen perspectieven en gewoonten. Hierdoor kunnen we waardevolle inzichten missen.
De oplossing? Kruip in de huid van een antropoloog die zich openstelt voor een nieuwe samenleving. Zo kunnen we onze gedeelde waarden, overtuigingen en gedragingen bekijken met een frisse blik. En dat biedt weer ruimte voor verbetering.
23 mei 2024
In dit artikel delen we vier manieren om je als vis bewust te worden van het water dat jouw organisatie is.
1. Een nieuw paar ogen
Het is lastig om een van een afstandje te kijken wanneer je je in je gebruikelijke functie en omgeving bevindt. Afstand creëer je door je bewust te worden van je aannames en deze los te laten. Bijvoorbeeld door je voor te nemen: vandaag ben ik geen strategisch adviseur, maar een buitenstaander die meekijkt naar de manier van omgang in deze organisatie. Vanuit deze nieuwe rol luister je naar gesprekken tussen medewerkers en observeer je hun gedragingen en gebruiken. En participeer je dus niet!
Een tip hierbij is om stil te staan bij jouw impact op de situatie die je observeert. In sommige gevallen zijn anderen zich nog wél bewust van jouw rol, bijvoorbeeld wanneer je als leidinggevende ‘op de achtergrond’ meekijkt met een overleg tussen medewerkers. Om deze reden kan het makkelijker zijn om mee te kijken op een andere afdeling of met collega’s die minder nauw verbonden zijn met jouw werk. Bij deze laatste groep geldt: als je meer tijd samen doorbrengt, zijn mensen meer geneigd om hun ware zelf te delen.
2. Het belang van de ervaring
Door hoge werkdruk en een veelheid aan projecten, kan het voorkomen dat we voornamelijk met elkaar praten over inhoud. Met de bril op van een antropoloog zijn we echter veel meer geïnteresseerd in de ervaringen van mensen. Antropologen staan bekend om hun vermogen om diepgravende vragen te stellen en actief te luisteren naar de antwoorden. Vanuit de nieuwe rol die je eerder hebt aangenomen, kun je open vragen stellen aan medewerkers over hun ervaringen binnen de organisatie. Wat zijn hun waarden, normen en verwachtingen? Luister naar hun verhalen en ervaringen om een beter begrip te krijgen van de onderliggende dynamiek van de bedrijfscultuur.
3. De geschiedenis als sleutel tot het heden
Antropologen doen niet alleen aan observatie, maar nemen ook de oorsprong en geschiedenis van een cultuur mee in hun onderzoek. Op dezelfde manier kunnen we kijken naar de ontstaansgeschiedenis van onze bedrijfscultuur. Wat zijn de historische gebeurtenissen en beslissingen die de cultuur hebben gevormd? Hoe hebben deze de huidige normen en waarden beïnvloed? Is er in het verleden bijvoorbeeld een fusie geweest, een organisatieverandering of een crisis? Door de context van de cultuur te begrijpen, kunnen we beter doorgronden waarom bepaalde patronen en gedragingen bestaan.
4. De waarde van artefacten en rituelen
Culturele artefacten zijn zichtbare elementen van een cultuur, zoals logo's, kantoorindelingen en bedrijfsrituelen. Zoals antropologen culturele artefacten bestuderen om inzicht te krijgen in een samenleving, kunnen we ook kijken naar de symbolen en rituelen die deel uitmaken van onze bedrijfscultuur. Wat vertellen deze artefacten ons over de waarden en normen van de organisatie? Hoe lang is bijvoorbeeld de inwerkperiode, hoe vaak zijn er bedrijfsfeesten, op welke manier is de werkplek ingericht? En wat betekenen al deze dingen voor de medewerkers? Al deze aspecten geven informatie over de cultuur van een organisatie.
Meebewegen en evolueren
Als we onze antropologische bril eenmaal weer afzetten, weten we waarschijnlijk een stuk beter in wat voor water we zwemmen. De nieuwe inzichten en bevindingen die voortkomen uit een antropologisch onderzoek, kunnen aangeven waar behoeftes liggen en waar ruimte is voor verbetering. Eén van de belangrijkste lessen die we kunnen leren van antropologie is dat culturen veranderen met de tijd. Als we flexibel zijn, meebewegen en faciliteren, kan onze bedrijfscultuur evolueren aan de hand van de behoeften van de organisatie en de medewerkers.
Een antropologische bril lenen?
Als adviseurs komen we op veel verschillende plekken en hebben we van nature een grotere afstand tot de organisaties die we helpen. Ook wij kijken als antropologen wanneer we jouw organisatie helpen, zodat wat we doen en adviseren past bij de waarden, cultuur en identiteit van de organisatie.
Bijvoorbeeld Judith Bel: zij studeerde antropologie en kwam daarna bij Vannimwegen werken. Zij combineert haar frisse blik en aimabele persoonlijkheid met onderbouwde analyses en adviezen. Wilt u haar bril ook eens lenen? Neem dan contact op met Judith.
Judith Bel