Autoriteit woningcorporaties neemt stelling en positie

Wie bepaalt waar een sociale verhuurder zijn focus legt? De VN-ambassadeur signaleert dat de overheidsaansturing van wonen versnipperd is in Nederland. De Rijksoverheid laat zich nadrukkelijk horen. De minister van Wonen rolde een stelsel van prestatieafspraken uit over provincies, marktpartijen en woningcorporaties. Het ministerie van Justitie en Veiligheid vraagt huisvesting van uitgeprocedeerde asielzoekers. Economische Zaken vraagt opvang van arbeidsmigranten. Het ministerie van Zorg vraagt wonen voor zorgbehoevenden en het ministerie van Welzijn vraagt aandacht voor dak- en thuislozen.

25 maart 2024

De Autoriteit wonen (ministerie van I&W), schreef: ‘De Staat van de Volkshuisvesting’. Daarin bekritiseert zij onder andere de Minister voor Wonen, de Provincies en de gemeenten. Ze signaleert beleidsinconsistenties en waarschuwt voor naderende negatieve effecten. Opvallend, de rol die Aw hier inneemt. De analyses snijden hout, dat zeker. Ze zien het belang van woningcorporaties, dat ook. Ze nodigen ook uit tot ‘beleidsmatig’ volgen van systeemaanbevelingen. De rol van de Aw is echter die van controleur, niet van belangenbehartiger of beleidsinstituut. Die past anderen beter.

Aw maakte van corporaties uitvoerders van overheidsbeleid
Misschien wel goed om ook de rol van Aw te betrekken bij de Staat van de Volkshuisvesting. Zij gaf haar toezichthoudende rol afgelopen jaren onder andere vorm met controleren of woningcorporaties compliant waren. Of ze, kortom, aan alle regels, grenzen en voorwaarden voldeden en of ze ook wel deden wat ze zelf beloofden. Het maakte van woningcorporaties uitvoerders van overheidsbeleid, volgers op de woningmarkt en voorzieningen voor sociale huisvesting. De baaierd aan ingrepen en maatregelen die afgelopen 1,5 decennium over de woningmarkt werd uitgestort, kende ook allerlei negatieve effecten. Die herhaal ik hier niet.

Werken in het belang van de volkshuisvesting
Wel roep ik de vraag op of woningcorporaties ‘werken in het belang van de volkshuisvesting’ als zij focussen op compliance. Als we massaal zeggen ‘dat zeiden we toch” bij het volkomen inzakken van de woningmarkt. Waarom deden we dan mee? Als we allemaal weten dat nooit al onze voorgenomen projecten doorgaan, waarom nemen we ons dan niet meer voor? Als we zien dat in onze lokale woningmarkt niemand ‘bouwt voor doorstroming’, waarom doen we het dan niet zelf? Als we allemaal weten dat we met de verkoop van ‘een paar’ woningen onze ICR en LTV kunnen beïnvloeden, waarom passen we dan nu al ons beleid aan als we over tien jaar grenzen van parameters zien opdoemen?

Het is tijd om de volkshuisvesting thuis te brengen
Als we de wooncrisis willen stoppen, moeten we aan de bak. Laten zien dat onze inzichten, onze aanpak wel werkt. Zit de Aw daarbij in de weg? Dan negeren we haar. “Ik besteed geen tijd en geld aan een visitatie net na een fusie”. “Ik ga doelbewust over m’n parameters en daag WSW en Aw uit om me te bestraffen”. “Ik maak eigen beleid voor mijn woningmarkt en doe daarvan open verslag. Ieder mag me vragen te helpen. Ik maak echter geen prestatieafspraken voor de vorm”. Het is tijd om de volkshuisvesting thuis te brengen. Bij woningcorporaties. Vannimwegen helpt in MT, Bestuurskamer en binnen de RvC met het begeleiden van debat. We brengen de woningzoekende in de kamer, dagen uit tot de best denkbare oplossing, helpen bij het kiezen van positie en staan je bij (ook als dappere bestuurder) op het moment dat de Aw constateert dat je je werk niet goed doet.

Erik-Jan Hopstaken

Meer weten?

Erik-Jan vertelt je er graag meer over

06 55 36 18 60

ej.hopstaken@vannimwegen.nl